mei
11
Laatste interview; Renze de Vries

Oud FC Groningen voorzitter Renze de Vries overleed op 81 jarige leeftijd. In mei 1998 sprak ik hem uitgebreid in zijn bovenwoning in Roden. Het was tevens zijn laatste interview die hij ooit gaf. Daarna sloeg de dementie toe. Geniet van het verhaal 'Renze de Vries'.

FC Groningen voorzitter Renze de Vries speelde hoofdrol in zijn eigen sprookje “De onderhandelingen van Fandie Ahmed begonnen in de bosjes”




Veertien jaar lang bestuurde hij FC Groningen. Renze de Vries, de varkensboer uit Roden. Hij deed dat op geheel eigen wijze. Onder zijn leiding behaalde de club voor het eerst Europees Voetbal. Maar de schaduwzijde van veertien jaar Renze de Vries kent inmiddels ook iedereen. Op 29 Januari 1989 viel de Fiod de kantoren van FC Groningen binnen. De Vries werd veroordeeld voor gesjoemel met (zwart) geld en belandde in 1994 in de cel. Daar verbleef hij slechts vijf dagen. Een gratieverzoek vond gehoor bij Koningin Beatrix. Bij Groningen volgden roerige jaren, maar de club staat inmiddels weer op de rails. “Een groot compliment voor Hans Nijland.” De Vries is vol waardering over de huidige voorzitter van FC Groningen. “Als ik iemand hoog heb zitten is het Hans Nijland.” Inmiddels is de oud voorzitter van FC Groningen 77 jaar. Een interview wilde de Vries wel geven. Over voetballen praat de Rodenaar graag. Hier volgt een verslag van een open gesprek die uren duurde. Geen onderwerp bleef onbesproken. Het gaat over de trots van het behalen van Europees voetbal tot aan de zwarte dag. De dag van de cel. Maar ook over het naderende EK en de kritiek van veel mensen op Marco van Basten. Een gesprek met een man die ooit keihard zakenman was, maar tegelijk bijna geobsedeerd was door de grote liefde voor zijn club: FC Groningen.Europese successen De koffie wordt keurig verzorgd door mevrouw de Vries.

Renze de Vries schuift in ‘zijn’ stoel. Het gesprek belandt al snel op de grote successen van FC Groningen die onder zijn leiding werden behaald. Hij mag dan 77 jaar oud zijn, maar kan zich de onuitwisbare momenten nog als de dag van gisteren herinneren. In Bari beleefde de Vries zo’n onvergetelijk moment. ”FC Groningen speelde een uitwedstrijd tegen Inter Milan. Het was één groot gekkenhuis. Spelers werden bedreigd, Erwin Koeman wilde vechten na de wedstrijd, Harry Schellekens keepte daar de wedstrijd van zijn leven en bij rust stond het nog hoopvol 0-0. We verloren uiteindelijk met 5-1, ondanks Schellekens. De burgemeester van Groningen Buiter kwam naar mij toe en vertelde mij dat ik Groningen op de Europese kaart had gezet. Dat zijn mooie dingen om te horen. Die wedstrijden tegen Inter Milan en tegen Atletico de Madrid waren geweldige wedstrijden. Tot twee maal toe heeft het kleine Groningen Atletico uitgeschakeld. We wilden de top drie bestormen. Kwamen uit de eerste divisie maar waren ambitieus. Er werd wel eens gelachen om onze ambities. Uiteindelijk kwamen wel grote jongens als John de Wolf, Adri van Tiggelen, Paul Pason, Peter Houtman, Johan Neeskens en Sjaak Stom naar Groningen. Piet Schrijvers liep op een haar na mis. Ik kkwam hem laatst toch tegen. Hij vond het nog steeds jammer dat het destijds niet door ging. Schrijvers had graag een paar jaar in het Oosterpark gespeeld. Hij was een publiekslieveling geworden maar hij wilde dat wij de hypotheek van zijn huis over zouden

nemen. Hoe graag ik hem ook wilde hebben als doelman, zijn hypotheek wilde ik zeker niet. Dus ging het niet door..” Verstopt in de bosjes De Vries kwam met vele aankopen. Sommige mislukten. Andere aanwinsten waren gelukkiger. Het feit was, dat wanneer het niet goed ging met Groningen, de Vries het elftal probeerde te versterken. Dan stapte hij in de auto of pakte het vliegtuig en kwam meestal met een speler terug. Zo stapte hij ooit met een zak geld op het vliegtuig richting Engeland en meldde de pers doodleuk dat hij niet zonder rechterspits terug zou komen. Een paar dagen later stapte Renze trots uit het vliegtuig on met een brede glimlach te melden dat hij een uitstekende aankoop had gedaan. Hij liet een foto zien van Gary Brooke die volgens de Vries topfit en vooral ontzettend gespierd was. Die spieren bleken eenmaal onder de douche bij FC Groningen 10 kilo vet te zijn, maar De Vries had zijn rechtsbuiten. De eerlijkheid gebied te zeggen, dat Brooke, nadat hij fit was geworden het heel aardig deed. Dat was Renze de Vries ten voeten uit. In die tijd al bijna een onvoorstelbare manier van doen, nu zou je niet meer serieus genomen worden. De Vries werd alleen maar populairder. Het draaide niet bij de FC en de Vries stapte in het vliegtuig om versterking te halen. Dat zien supporters graag. Hij speelde de hoofdrol in zijn eigen sprookje.

Op de vraag wat zijn beste aankoop was hoeft de Vries niet lang na te denken: “ Dat is zonder twijfel Fandie Bin Ahmed geweest. De kleine tovenaar uit Singapore. Voor de onderhandelingen reisden we met een gezelschap af naar Maleisië. Eenmaal bij het huis van Fandie aangekomen, waren er al delegaties van andere clubs. Ik wilde Fandie hoe dan ook. Wij hebben ons toen verstopt in de bosjes. Nadat de andere delegaties wegwaren, zijn wij naar binnen gegaan. Binnen een uur was de zaak beklonken. De hele familie was er bij. Ik heb aan Fandie gevraagd wat hij wil verdienen en dat heb ik hem gegeven. Hij zette zijn handtekening en de zaak was rond.” We wilden met Groningen naar de top, dan kun je niet steeds twijfelen en moet je knopen doorhakken. Ik ging alleen terug met Fandie, althans met een contract op zak. Ik was niet van plan om een week er na weer terug naar Singapore te gaan om nog eens te onderhandelen. Hoewel het wel erg gezellig was,”knipoogt De Vries. “We hebben avonturen beleefd daar.” Het is jammer dat hij Han Berger als trainer kreeg. Die wilde hem eigenlijk niet. Gaf hem ook niet een echte kans en vertrouwen. Hij was een sensatie. Hoe hij ook scoorde tegen Inter Milan in de thuiswedstrijd. Geweldig! Of ik Berger een speler door de strot heb geduwd? Misschien wel, ik heb Berger heel hoog zitten, en misschien heeft hij het zo gevoeld, maar dit was een absolute aanwinst voor Groningen.” Harde zakenman Ook dat was de voorzitter Renze de Vries. Hij spreekt af en toe over ‘we’ maar bedoelt dan vooral ‘ik’. Een solist pur sang. Hij bepaalde het beleid en greep op zijn manier in als het niet naar wens ging. Zo waren er incidenten. Berger die in het geheim spelers liet behandelen voor blessures, buiten de clubarts om. “Was goedkoper”, lacht de Vries nu. Maar geeft toe dat hij fout zat. Spelers die niet voldeden werden keihard afgevoerd. Tukker, Hiddink en Waalderbos zullen het zich nog kunnen herinneren. Het doel, de top drie heiligt de middelen. Doelman Schellekens die bijna wekelijks op zijn kantoor verscheen met allerlei privé problemen waarop ik op een gegeven moment dacht: Renze wat

heb je nu binnen gehaald? En na de zoveelste keer was ik er zo zat van dat ik toen besloot dat hij weg moest.”En dan herinnert de Vries zich nog een mooie anekdote over dezelfde doelman. Het as een week voor we onze eerste Europese wedstrijd zouden spelen en stond Harry in mijn kantoor. Hoe het zat met zijn keepersdiploma. Hadden ze hem in de kleedkamer verteld dat hij voor een Europese wedstrijd een keepersdiploma moest hebben en anders niet mocht keepen. Dus ik zeg: ‘Harry, die heb je toch?’ Ik heb hem maar snel verteld dat het een grap was want het is heel gek om een twee meter lange man te zien zweten.”

Johan Neeskens werd uit de Oostenrijkse goot getrokken. Het werd geen succes. Hoewel de Vries wel spreekt van een succesvolle uitstraling: “Er werden meer seizoenkaarten verkocht, de pers zat weer bovenop Groningen en het werd voor andere spelers aantrekkelijker bij Groningen te gaan voetballen.” Harry Schellekens noemt De Vries een van mijn slechtste aankopen. “Hij was het grootste keeperstalent van Nederland. In een aantal wedstrijden heeft hij dat ook laten zien. We hebben hem goed gescout. Maar hij was niet intelligent genoeg zich aan te passen. Had grote privé problemen en kwam hier regelmatig om geld toen hij in scheiding lag met zijn vrouw. Berger wisselde hem zelfs een keer in de rust. Daarna kwam Storm. Die viel na een tijdje geblesseerd uit. Tenminste, dat vertelden wij naar buiten. Ondertussen had John de Wolf het met zijn vrouw aangelegd. Ook Sjaak Storm heeft hier regelmatig in mijn kantoor gestaan met de tranen in zijn ogen. Die keepers, dat was wat. Het was een soap van ongekende omvang hier. Maar wel een trieste. Storm kon er niet mee omgaan. Het kostte hem zijn carrière. Hij was een geweldige doelman, maar te serieus. ” Dug-out in brand Het doel, de derde plek is onder de leiding van de Vries nooit gerealiseerd. Eenmaal werd de ploeg vierde. Toch kijkt de oud varkensboer met trots en weemoed terug op zijn tijd bij FC Groningen. “Wij durfden onze ambities uit te spreken. We hebben altijd gestreden en ook vele successen gehaald. Het publiek beleefde hoogtijdagen. Hoogtepunten en dieptepunten. De dug-out van toenmalig trainer Rob Jacobs werd na vier nederlagen op rij in de brand gestoken. Daags na de wedstrijd belde ik Jacobs en deelde hem mee dat ik met hem wilde praten. Zijn we naar een motel gegaan. Ik wilde hem ontslaan, maar hij zei al direct: meneer de Vries, geef me wat geld want ik durf niet meer terug naar het Oosterpark. Dat soort dingen vergeet je niet meer.” Zwart geld affaire En dan wordt het 1989. We kunnen en er niet om heen. De glimlach maakt plaats voor een serieuze maar ook gedecideerd blik: “De FIOD deed een inval. Duidelijk is geworden dat ik dingen heb gedaan die niet horen. Wat precies? Ik gaf spelers soms zwart tekengeld. Dat heeft de belastingsdienst natuurlijk geld gekost. Dat is mij zwaar aangerekend. “ En dan met de vinger in de lucht: “Het was fout. Maar ik heb nooit een dubbeltje naar mijn eigen beurs gesluisd. Ben er zelf nooit een cent rijker van geworden. Alles in het clubbelang. Ik denk dat op de manier hoe ik het toen deed, vandaag de dag nog altijd wordt toegepast. Bij FC Groningen wellicht niet meer, maar het was destijds de enige manier. Het Oosterpark was toen al te klein en om spelers naar het hoge noorden te lokken moesten we wel wat doen. Anders kwamen we nooit waar we wilden. Het was een hel, die tijd. Erover praten doe ik niet graag.

Ik heb nooit namen genoemd van bedrijven die me het (teken) geld gaven. Het kwam niet eens uit de kas! Heb altijd mijn mond gehouden en niemand verraden. “ Het gezicht is gedecideerd, bijna verbeten. Het enige moment in een paar uren tijd. Of ik er spijt van heb?” De voormalig belangrijkste man van FC Groningen denk even na. Maar dan volgt een duidelijk ‘Nee’. “Als ik mij zelf verrijkt had was het anders geweest. Ik deed het voor de club. En dat er nu wel eens gezegd is dat ik een failliete club achterlied, dat is een leugen. De mensen die er toen kwamen, moesten in eens een club runnen met minimale middelen. Daar moet je creatief voor zijn, ervaring is ook handig. Ze moesten hun weg vinden. Dat kostte moeite. Een club runnen doe je niet zo maar even. Ik heb er dag en nacht voor gewerkt. De cel was een straf die niet in verhouding stond met het vergrijp. Johan Derksen, de journalist die dit alles aan het rollen bracht heeft later zijn spijt betuigd dat hij dit heeft gedaan. De Koningin gaf me gratie. Dat voelde als gerechtigheid. Ik heb tegen niemand rancune. Ook niet tegen Derksen. We hebben het vier jaar geleden uitgesproken. Het was een fijn gesprek. “

Europees kampioen Het EK komt er aan. Wat verwacht de Vries van het EK? Gaan de mannen van Van Basten ver komen? “Ik heb een hoge pet op van Marco van Basten. Ik heb hem zelf destijds in 1988 van dichtbij meegemaakt. Ik zat toen in het sectiebestuur van de KNVB. Het is een fijne man en was een wereldvoetballer. Ik denk dat hij het ver gaat schoppen met het Nederlands Elftal. De kritiek die er steeds op hem geweest is deel ik niet. Het is ook te ver gegaan. Hij heeft een eigen visie en is wel een van de meest succesvolle trainers die Oranje ooit heeft gekend. Ik zie in hem dezelfde sterke man als Michels in 1988 was. Hij zag alles en had het perfect voor elkaar. Na de nederlaag tegen de Russen kwam Michels naar me toe en wilde wat leven in de brouwerij. Omdat ik deels over de centjes ging vroeg hij mij of het goed was dat André Hazes ingevlogen werd. De zaak moet los, zei Michels. Jammer dat beiden er niet meer zijn. Daarna wonnen we wél de titel. En de halve finale was, zoals Michels al zei, natuurlijk de finale. Maar we kunnen op herhaling.”

Veel koffie en schitterende anekdotes later is het tijd om te vertrekken. Renze de Vries leidt mij nog zijn slaapkamer in. Glimmend van trots laat hij een groot ingelijst interview met het Dagblad van het Noorden zien. (toen nog Nieuwsblad van het noorden) “De journalist is ook al dood.” Twee pagina’s vol over zijn trots: FC Groningen. Hoe die het deed, daar is veel over te zeggen. Maar hij deed het: Hij maakte van Groningen een echte voetbalstad. Renze de Vries.