"Alleen zorginstellingen en scholen hebben geen belangstelling, schokkend!"

Mondkapjes, anderhalve meter afstand. Minder mensen bij elkaar. Vorige week hebben we het allemaal weer kunnen horen. Strengere maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Mark Rutte gaf tijdens de briefing in de Tweede Kamer aan over te gaan op een dringend advies mondkapjes te gebruiken in publieke ruimtes. Tegen het advies van het RIVM in, maar op uitdrukkelijk verzoek van de Tweede Kamer.

Er blijkt echter nog een wapen te zijn in de strijd tegen het coronavirus. Van ventilatie weten we inmiddels dat het een belangrijke rol kan spelen in het schoonhouden van lucht. Maurice de Hond  heeft het er veelvuldig over gehad en zelfs RIVM-voorman Jaap van Dissel neemt af en toe ook het woord in de mond. Er is echter een manier die nog verder gaat; ioniatie.  Atomen die worden afgevuurd op virusdeeltjes en de deeltjes onschadelijk maken.  Afgelopen week kwam een item online van de landelijk bekende organist/dirigent Marco Den Toom die een foto deelde van een koor in een kerk. Het blijkt dat dit koor al weken lang weer uit volle borst zingt. Terwijl zingen juist als een risico wordt gezien. Bij verder lezen wordt duidelijk dat in deze kerk gebruik wordt gemaakt van ventilatie of preciezer: ionisatie. Veko Ventilatie, een specialistisch bedrijf op het gebied van ventilatie en ionisatie heeft de ionisatoren geïnstalleerd. Uit verrichtte metingen bleek dat er vrijwel geen virusdragende microdruppels meer aanwezig waren en het bedrijf claimt dat ionisatie virussen uit de lucht haalt en… onschadelijk maakt!

Wat blijkt: die conclusie wordt gesteund door tal van wetenschappelijk onderzoek. Zo concludeerde het Amerikaans onderzoeksbureau Scientific Reports dat ionisatie virussen en bacteriën onschadelijk maakt. Tot die conclusie kwamen ook twee onafhankelijke Zweedse onderzoekers in 2014 en 2015. Ook in China wordt deze methode toegepast. In Wuhang, daar waar het virus waarschijnlijk vandaan komt, is het in april en maart veelvuldig ingezet om het coronavirus te doden. Al moet je je bij China altijd afvragen wat er van waar is. Maar ionisatiedeskundige Ton Rademaker laat desgevraagd weten dat hij nauwe contacten onderhoudt met bevriende artsen in China en dat ziekenhuizen in Wuhang tijdens de Paasdagen dergelijke ionisatie-apparatuur hebben geïnstalleerd en de informatie betrouwbaar is. "Ze zijn er verbaasd over de resultaten en overdracht van virussen en bacteriën zijn niet of nauwelijks nog gevonden," aldus de deskundige.    

Ook Habitas Salutions uit Ridderkerk levert gepatenteerde ionisatiesystemen en schreef in 2015 al een brief naar het RIVM over de gunstige werking van ionisatie op de luchtkwaliteit en virussen. Helaas bleef een reactie uit. Afgelopen maart, tijdens het hoogteput van de coronacrisis,  gaf het bedrijf een persbericht uit naar het ANP maar het werd niet breeduit opgepakt. Ook nu bleef het ijzingwekkend stil vanuit de kantoren van het RIVM. "Met de actuele coronacrisis is dit helemaal onbegrijpelijk," concludeert Jansen.  
"Deze oplossing die nu veel ellende kan voorkomen maar ook in de post-cornatijd zijn nut heeft, - want iedereen heeft recht op schone lucht! -   vindt maar geen gehoor. Terwijl die uiterst doeltreffend is, zo blijkt.  Op het internet circuleert nog altijd een oud rapport uit 2010, wat toen al niet up tot date was waarin wordt beweert dat ionisatie ozon produceert als neveneffect maar inmiddels komt er geen meetbare onzon meer vrij. Misschien is het RIVM daarvan niet op de hoogte, anders zou je toch niet zo'n achterhaald document op internet laten staan maar de nieuwste," gist Jansen naar redenen van het zwijgen door het RIVM..

Jansen twijfelt niet aan de doeltreffendheid van ionisatie als een effectief middel in de strijd tegen de aersole overdacht van corona. Hij verwijst onder andere naar het Zweedse onderzoek uit 2015 door het Karolinska Instituut en de universiteit van Linköping. Een publicatie werd gedaan in het gerenommeerde Nature Sctientific Reports en gesubsidieerd door de regering. "Bij deze gepatenteerde technologie is aangetoond dat het risico op aerosole virusoverdracht wordt gereduceerd tot 97 procent. En met nog een simpele aanvulling wordt het risicooverdracht zelfs beperkt naar nihil." Volgens de ondernemer maken inmiddels steeds meer bedrijven gebruik van de methode. Bedrijven uit de horeca, kapsalons, contactberoepen, kantoren en sportscholen behoren tot de groeidne groep klanten die ionisatie inzetten als middel tegen corona.

Wat Jansen opvalt en verontrust is dat er twee uitzonderingen zijn. Twee instellingen die domweg geen gebruik maken van ionisatie. Het gaat hier op scholen en zorginstellingen. Terwijl daar juist veel mensen bij elkaar komen en het in verzorgings- en verpleeghuizen gaat om kwetsbare mensen. "Deze instellingen volgen waarschijnlijk allemaal trouw de RIVM richtlijnen," is het vermoeden van jansen die dat 'onbegrijpelijk en schokkend' vindt.  "En voor de kosten hoef je het niet te laten, het kost minder dan een aircondition en bovendien minder belastend voor het milieu."

Iemand die sinds een aantal maanden gebruikt maakt van ionisatie is Arjan Kamphuis uit het Groningse Noordhorn .

De eigenaar van een verswinkel hoorde een aantal maanden geleden voor het eerst van ionisatie, bestudeerde de wetenschappelijke onderbouwingen en werd enthousiast. Nog voor de discussie over mondkapjes begon besloot Kamphuis over te gaan tot de aanschaf die relatief weinig geld kost.  "Iedereen wil natuurlijk op een zo veilig mogelijke manier zijn boodschappen doen. Toevallig kwam ik informatie tegen over ionisatie waarin werd beschreven dat deze apparaten de lucht zuiveren maar zelfs verder gaan: het maakt virussen onschadelijk. Zelfs coronavirussen. Eigenlijk was ik wel verbaasd. Ionisatie is helemaal niet nieuw," vertelt Kamphuis. Het RIVM kwam al in 2010 met een rapport waaruit blijkt dat ionisatie de lucht zuivert. Het is alleen nog niet zo heel lang duidelijk dat ionisatie ook virussen onschadelijk maakt. Kamphuis gelooft dan ook dat zijn verswinkel mede door de ionisator een veilige plek  is en krijgt daarin steun van nog een onderzoeker, de Kamper uitvinder Johann van der Noort. De man die de waterkering rond de eeuwwisseling uitvond en belangrijke internationale prijzen won zoals de Innovation Awards van de Wallstreet Journal en de Edison. Van der Noordt heeft kennis genomen van alle onderzoeken en deed ook zelf onderzoek. Hij vindt ook dat de werking van ionisatie als overtuigend is bewezen.

Wat zijn ionen precies en wat doen ze? Is het een soort wondermiddel en waarom gebruikt niet iedereen ze dan? Kamphuis: "Een ionisator is een elektrisch apparaat voor de productie van negatief geladen ionen. Het is dus een elektrisch geladen atoom of molecuul. Deze negatief geladen ionen hechten zich aan stof, schimmels, bacteriën en virussen en neutraliseert ze!" Verhalen die klinken als te mooi om waar te zijn, zijn dat meestal ook. Waarom adviseert het RIVM dit dan niet en zijn dan niet alle cafés, verpleeghuizen, restaurants en kerken uitgerust met ionisatoren?" Dat heb ik me natuurlijk ook afgevraagd, " vertelt Kamphuis. "In 2010 bracht het RIVM in een rapport al naar buiten dat ionisatie een gunstige werking heeft op de luchtkwaliteit en bacteriën, schimmels en virussen onschadelijk maakt.  In die tijd kleefden er ook  nadelen aan. Er werd ozon uitgestoten. Op grote hoogte is ozon nuttig maar aan de grond is het giftig. Een Zweeds onderzoek uit 2015 laat echter zien dat de nieuwste apparaten geen meetbare ozon meer uitstoten.

Door het RIVM is ook bekend gemaakt dat ionisatie zelfs gevreesde bacteriën in ziekenhuizen hebben laten verdwijnen. Er komt steeds meer wetenschappelijk bewijs dat dit echt succesvol is. Een recent onderzoek van hoogleraar Philip Tierno van de Universiteit van New York laat zien dat 99.9 procent van de ziekteverwekkers vrijwel direct onschadelijk gemaakt kan worden en we meten zelf ook steeds de verschillende waarden. We kunnen geen virus meten, maar wel het aantal microdruppels die de dragers zijn van virussen. Dus op een indirecte manier kunnen we nauwkeurig in beeld brengen hoe de luchtkwaliteit is in onze winkel."

"Eigenlijk" zegt Kamphuis,  "Zou je kunnen zeggen dat moeder natuur al een remedie heeft ontwikkeld: De ionen,  atomen dus,  worden in de natuur voortdurend aangemaakt om onze lucht te reinigen. Met onze bebouwing hebben wij ons afgesloten voor deze ionen en de frisse lucht van zee, bossen en bergen waarin die veel zitten."

In de winkel van Kamphuis houdt men zich aan de RIVM richtlijnen maar zijn ze blij met de ionisatie en ventilatie: "Het is een extra wapen en we zijn er van overtuigd de mensen een hele veilige en gezonde omgeving te bieden hun boodschappen te doen. Daar gaat het ons natuurlijk om!"

'Mondkapjes," de werking van niet medische mondkapjes is nooit bewezen en zal nauwelijks bijdragen aan het indammen van het virus, aldus RIVM voorman Jaap van Dissel.Dwingend advies: gebruiken!
Wanneer Jaap van Dissel alle verbanden, alle indirecte en directe bewijzen ovder de rol van aerogene overdracht serieus zou nemen, zouden de iniosatoren en ventilatiesystemen niet aan te slepen zijn. En kunnen onze zorgmedewerkers en onze kwetsbare ouderen écht opgelucht ademhalen...

Johan Kamphuis
Verslaggever Media Totaal Roden